GIÁO XỨ KIM MAI

I. Hình thành:
Lúc đầu, nơi đây được gọi là Cổng số 1, nằm cách trung tâm Ban Mê Thuột, cách nhà thờ chính tòa độ 1 km về hướng Nam theo quốc lộ 14, đường đi Quảng Đức, Gia Nghĩa. Giáo dân nơi đây là những người Bắc Việt di cư vào cùng một lần với khu Suối Đốc học. Nhưng không theo một trại định cư nào như Kim Châu, Hà Lan… họ tập trung về nơi đây sinh sống và làm ăn. Thời gian đầu, tiên khoảng những năm 1967 –1969, Hội đoàn legio Mariae giáo xứ Thánh Tâm thường xuyên xuống thăm viếng và dạy giáo lý cho trẻ em tại nhà ông Cung, một giáo dân trong khu vực. Lúc này, vì chưa có nhà thờ, nên bổn đạo thuộc khu vực Cổng số 1 tham gia sinh hoạt tại nhà thờ Quân Đội.

Sau một thời gian định cư, giáo dân một ngày một đông hơn, cùng với một số gia đình đến từ khu định cư Kim Châu, Kim Phát ra lập nghiệp, việc tính đến xây dựng một ngôi nhà thờ cho bổn đạo Cổng số một là cần thiết.

Mới đầu, Tòa giám mục tính mua lại khu đất rẫy của dòng Vinh Sơn, nhưng đây là khu đất nằm dưới thung lũng. Phía trên đồi thì đất của dòng Lasan. Vì không muốn một nhà thờ, một giáo xứ nằm trên đất của nhà dòng, nên quyết định phá dỡ nhà nguyện bằng gỗ của Giáo họ Tân Lập (cũ), để xây dựng Nhà thờ trên khu đất hiện nay. Bổn đạo bắt đầu san đồi, bang đất mở rộng mặt bằng xây dựng.

Ngày 30.3.1969, Đức cha Phêrô Nguyễn Huy Mai, Giám mục giáo phận BMT đã làm phép và đặt viên đá đầu tiên khởi công xây dựng nhà thờ và giao công trình này cho cha Phêrô Lê Hùng Tâm, Quản nhiệm nhà thờ Quân đội coi sóc việc xây dựng.

Ngày 13.6.1969, Đức Giám mục bổ nhiệm Linh mục Joachim Nguyễn Đức Oánh về nhận Xứ, tiếp nối công việc còn dở dang, và cha Joachim Nguyễn Đức Oánh là linh mục Tiên khởi của Giáo Xứ. Ngài đặt tên giáo xứ là Kim Mai, tên ghép của hai Giám mục Paul Seitz (Kim) giáo phận Kontum và Phêrô Nguyễn Huy Mai, Giáo phận Ban Mê Thuột. Và từ khi có cha sở mới, giáo dân Cổng số 1 không còn thuộc quyền của cha quản nhiệm nhà thờ Quân Đội Phêrô Lê Hùng Tâm.

Ngày 20.6.1969, Đức Giám mục Phêrô Nguyễn Huy Mai quyết định chuẩn y Nhà thờ Kim Mai lên hàng giáo xứ. Sau khi nhận quyết định thành lập giáo xứ, việc đầu tiên cha sở Joachim Nguyễn Đức Oánh đã bàn bạc thống nhất đi đến quyết định chọn Thánh Phanxicô Xaviê làm Bổn mạng, và ngày kính là ngày 3.12 hàng năm.

Lúc mới thành lập, Giáo dân trong Giáo Xứ khoảng trên dưới 1000 người; Gồm nhiều thành phần đến từ mọi miền đất nước. Tuy vậy, giáo dân nơi đây đã cùng nhau bắt tay xây dựng một cộng đoàn hợp nhất để mở mang nước Chúa.

Số Giáo dân Sắc tộc bản địa, khi thành lập chưa có một người nào, vì từ lúc bắt đầu xây dựng hình thành, thành lập xứ chỉ có hai Giáo Họ.

1. Giáo họ Tiến Thành (Giáo Họ Giuse bây giờ) có một nhà nguyện được xây dựng vào năm 1962.

2. Giáo họ Tân Lập (Giáo Họ Gioan Baotixita và một số Giáo dân của Giáo Họ Phaolô bây giờ)

II. Những thay đổi của giáo xứ qua các thời kỳ.

1. Linh mục Tiên khởi: Joachim Nguyễn Đức Oánh. 1969-1975
– Sau khi hoàn thiện Thánh đường, mừng Bổn mạng đầu tiên của Giáo Xứ, ngài cho bầu Hội đồng giáo xứ khóa 1.
– Xây dựng các Hội đoàn gồm: Hội Bà mẹ Công Giáo, Dòng Ba Đaminh,
hai Ca đoàn Trưng Vương và Truyền Tin.
– Tháng 06.1970 ngài cho xây dựng trường tiểu học Tư Thục Kim Mai.
– Năm 1971 xây dựng Tượng Đài Đức Mẹ bên kia đường đối diện nhà thờ.
– Năm 1972 – 1973 xây nhà xứ, nhà bếp, nhà kho, nhà dành riêng cho các nữ tu đến giúp xứ.

2. Linh mục Augustinô Maria Nguyễn Văn Tra. 1975-1995
Đây là thời kỳ khó khăn vì hoàn cảnh xã hội, nhưng Cha cương quyết giữ lại những gì đã có, ngài cố gắng xây dựng thêm những gì cần thiết.
– Ngày 10.04.1991 khởi công trùng tu nhà thờ cho đến ngày 14.09.1991 là hoàn tất.
– Ngày 10.1.1994 khởi công xây dựng tháp chuông cao 21,1m đến ngày 06.07.1994 là hoàn tất.
– Ngày 12.7.1994 Tổ chức 25 năm thành lập xứ.
– Ngày 4.5.1995, thiết lập Cộng Đoàn Nữ vương Hòa Bình tại Xứ.

3. Linh mục Gioan Baotixita Nguyễn Thanh Thiện. 1995 – 1999
Sau khi nhận xứ, cha đã tái lập lại các đoàn thể, Đoàn Thiếu nhi, Đoàn Thanh niên, Hội Gia trưởng, Hội Hiền mẫu, Lập Ca đoàn Thánh Gia, Ca đoàn Donboscô.
– Nâng cấp nhà Xứ, xây thêm 1 phòng 30m2.
– Đóng lại ghế Thánh đường. Xây hàng rào Tượng đài Đức Mẹ. làm lại sân trước Thánh Đường, xây hàng rào mặt tiền và bên hông Thánh đường.
– Nới rộng và chỉnh trang Cung Thánh, Phòng Thánh, làm con đường láng nhựa từ cổng lên tháp chuông Thánh đường.

4. Linh mục Phanxicô Xaviê Nguyễn Ngọc Hoàng. 1999 – 2000
– Ngài với tư cách là Phó xứ, quyền Quản xứ, Cha đã tiếp nối những công việc của Cha Cố JB Nguyễn Thanh Thiện chưa thực hiện được.
– Đóng la phông nhà thờ, xây dựng 1 phòng hội và 3 phòng giáo lý.

5. Linh mục Antôn Đỗ Văn Tài. 2000 – 2008
Được sự giúp đỡ của Cha Phó Phanxicô Xaviê Nguyễn Ngọc Hoàng, ngài củng cố tiếp các đoàn thể.
– Cho xây dựng Tượng đài Thánh Quan Thầy Phanxicô Xaviê.
– Chỉnh trang lại ghế quỳ trong thánh đường, xây dựng hàng rào nghĩa trang.
– Láng sân bằng bê tông chung quanh Thánh Đường, tu sửa Bàn Thờ Đức Mẹ và Thánh Giuse, xây hoàn chỉnh hàng rào Thánh đường giáo xứ
– Tu sửa láng sân, xây thêm phòng 15m2 cho nhà thờ giáo họ Giuse.
– Phát triển và cho xây dựng ngôi Thánh đường Giáo họ Đức Mẹ Vô nhiễm (Eakao) và một nhà xứ khang trang tại đây.
Đến ngày 28.5.2006 Cha phó Phanxicô Xaviê Nguyễn Ngọc Hoàng được bổ nhiệm làm Cha Quản xứ giáo xứ Hưng Đạo. Cha Antôn Nguyễn Văn Tài tuy tuổi già sức yếu và thêm bệnh tật nhưng vẫn cố gắng duy trì và phát triển các hội đoàn và chăm sóc giáo dân.
Ngày 1.3.2007, Đức Giám mục Giám quản Giáo phận bổ nhiệm Cha Phanxicô Xaviê Hoàng Văn Chương về làm Phó Xứ Giáo Xứ Kim Mai. Đây là một Hồng ân của Thiên Chúa sắp xếp, với sức trẻ, năng động, ngài đã là cánh tay đắc lực cho Cha Chính xứ tiếp tục công việc mục vụ và cũng cố các đoàn thể, sơn sửa lại Cung thánh, lắp đặt thêm hệ thống đèn, quạt, sơn lại Tượng đài Đức Mẹ, tượng đài Thánh Phanxicô Xaviê và mặt tiền cùng chung quanh nhà thờ, chỉnh trang toàn bộ khuôn viên thánh đường, trồng cây xanh cho khang trang, mua 1 cây đàn mới và bổ sung lại hệ thống âm thanh nhà thờ. Việc đang tiến triển thì Cha Quản Xứ bệnh tình tái phát đến tháng 02.2008 Cha Quản Xứ chính thức làm đơn xin nghỉ hưu, được Đức Giám mục Giám quản chấp thuận ngày 18.2.2008.
Ngày 23.2.2008, ngài bàn giao giáo xứ lại cho cha phó Phanxicô Xaviê Hoàng Văn Chương quản nhiệm. Ngày 26.2.2008, ngài về hưu dưỡng tại Giáo họ Tân Hòa giáo xứ Vinh Hòa, Giáo phận Ban Mê Thuột.

6. Linh mục Phanxicô Xaviê Hoàng Văn Chương
Sau khi cha Quản xứ về hưu, giáo xứ không có cha xứ một thời gian
Đến ngày 9.8.2008, Đức Giám mục Giám quản bổ nhiệm cha phó F.X Hoàng Văn Chương làm Quản xứ cho đến hôm nay.

III. Những diễn biến và đời sống giáo dân
Giáo Xứ hiện có: 3.242 giáo dân cùng chung sống với các anh em Dân tộc Êđê thuộc 3 buôn: Alê A, Buôn Túc, Alê B và một số Dân tộc Tày.
90% giáo dân trong giáo xứ làm nông nghiệp, 8% thương nghiệp và 2% công thương. Do đó đời sống kinh tế của Giáo dân vẫn còn gặp nhiều khó khăn, nhưng nhờ ơn Chúa giáo xứ vẫn tiến triển một cách tốt đẹp.

IV. Các Dòng tu trong giáo xứ
Vì địa bàn Giáo Xứ quá rộng, Giáo dân ở rải rác, cánh đồng thiếu thợ gặt, nên các Dòng Tu đã đến để cùng nhau mở rộng nước Chúa.
– Dòng Nữ Vương Hòa Bình đã đến Giáo Xứ ngày 14 – 05 – 1995 với công tác mục vụ là dạy Giáo lý cho Giới trẻ, Sinh viên, giúp đỡ giáo xứ trong công việc mục vụ của mình.
– Hội Dòng Mến Thánh giá Khiết Tâm Thủ Đức.
– Hội Dòng Mân Côi.

V. Các giáo họ
Với tất cả ý hướng phục vụ Thiên Chúa, để công tác mục vụ đi vào hoạt động dễ dàng hơn. Giáo xứ Kim Mai có 5 Giáo Họ, trong đó đã có 2 Giáo họ có nhà nguyện là:
1. Giáo họ Giuse, tiền thân là Giáo họ Tiến Thành. Xây dựng nhà nguyện năm 1962. Trùng tu vào năm 1970 với số Giáo dân là 728 người, 160 hộ.
2. Giáo Họ Đức Mẹ Vô nhiễm, hình thành sau năm 1975, xây dựng Thánh đường năm 1993. Đến 2004 đã xây dựng Thánh Đường mới khang trang hơn. Với số giáo dân 846 khẩu 201 hộ. Trong đó có 106 khẩu là người Dân tộc Êđê (26 hộ).
3. Giáo họ Các Thánh Tử Đạo, 196 hộ 712 khẩu.
4. Giáo họ Phêrô, 122 hộ 477 khẩu.
5. Giáo họ Gioan Baotixita 109 hộ 474 khẩu. Ba Giáo họ này chưa có nhà nguyện.

VI. Các Hội đoàn:
– Ca Đoàn Truyền Tin được thành lập năm 1970.
– Ca Đoàn Thánh Gia được thành lập năm 1996.
– Ca Đoàn Donboscô được thành lập năm 1996.
– Ca Đoàn Thiếu nhi Têrêsa được thành lập năm 1996.
– Hội Dòng Ba Đaminh được thành lập năm 1970.
– Hội Gia trưởng được thành lập năm 1997.
– Hội Hiền mẫu được thành lập năm 1997.
– Hội Legio được thành lập năm 2002.
– Đoàn Thanh niên được thành lập năm 1996.
– Đoàn Thiếu nhi được thành lập năm 1996.

BBT

PHẦN BỔ SUNG:

Hình thành từ sau năm 1954, do một số gia đình di cư từ Bắc vào Nam không theo các trại định cư.

Thời gian đầu trực thuộc Nhà thờ Chính tòa BMT. Sau đó, thuộc Nhà thờ Quân đội do Cha Phêrô Lê Hùng Tâm coi sóc.

Ngày 30.3.1969, Đức Cha Phêrô Nguyễn Huy Mai đặt đá xây dựng Nhà thờ.

Ngày 20.6.1969, Đức Cha Phêrô Nguyễn Huy Mai quyết định thành lập Giáo xứ và đặt tên là Kim Mai. Bổ nhiệm Cha GioaKim Nguyễn Đức Oánh là linh mục quản xứ tiên khởi.

Linh mục qua các thời kỳ:

– Joachim Nguyễn Đức Oánh. 1969-1975

– Augustinô Maria Nguyễn Văn Tra. 1975-1995

– Gioan Baotixita Nguyễn Thanh Thiện. 1995 – 1999

– Phanxicô Xaviê Nguyễn Ngọc Hoàng. 1999 – 2000

– Antôn Đỗ Văn Tài. 2000 – 2008

– Phanxicô Xaviê Hoàng Văn Chương: 2008 đến 2016

– Phê-rô Trần Bảo Ninh: 2016 đến nay

Số giáo dân hiện nay: 4.000 nhân danh