Quá trình hình thành và phát triển Giáo xứ Buôn Hô

Quá trình hình thành và phát triển Giáo xứ Buôn Hô là cả một chặng đường dài 50 năm : Vào những năm 1958 đến năm 1960, chính phủ Ngô Đình Diệm di dời một số gia đình thuộc tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định gốc Giáo phận Quy Nhơn đến quận Buôn Hô tỉnh Darlac để thành lập các dinh điền như Đạt Hiếu, Hụê An, Buôn Hô Cung Kiệm. Tòa Giám mục Kontum đã thiết lập mỗi dinh điền có một giáo xứ. Từ năm 1965, chiến tranh trở nên khốc liệt, bà con giáo dân ở các dinh điền xa dồn về quận Buôn Hô để lánh nạn, cộng thêm một số ít giáo dân từ các nơi cũng về ở chung quanh quận Buôn Hô.

Cha FX. Nguyễn Đức Hạnh (quản xứ giáo xứ Đạt Hiếu) và giáo dân Đạt Hiếu cũng di tản về Buôn Hô, nhưng không có nhà thờ, cha đã đề nghị giáo dân dỡ nhà thờ Đạt Hiếu mang về dựng tạm tại Buôn Hô với diện tích 100mét vuông. Cha FX. Nguyễn Đức Hạnh được đề cử làm cha sở ngôi nhà thờ này, bà con giáo dân xem ngài như là cha xứ tiên khởi của giáo xứ Buôn Hô với số giáo dân khoảng 1.500 người, nhận Thánh Giuse làm bổn mạng, lễ kính ngày 19.3 hằng năm.

Buôn Hô nguyên gốc địa danh là Buôn Ea Hô, theo tiếng dân tộc có nghĩa “làng có nước chảy ra từ cái hồ”, dần dần người Kinh đọc gọn là Buôn Hô (tên hành chánh là Buôn Hồ)

Năm 1967 Tòa Thánh thiết lập Giáo phận Ban Mê Thuột. Lễ Phục sinh năm 1970, Đức cha Phê rô Nguyễn Huy Mai đã đặt viên đá đầu tiên xây dựng thánh đường Buôn Hô, cha Giuse Phạm Minh Đức đã hoàn thành vào ngày 21. 11. 1971 bằng những vật liệu của thời chiến tranh. Gần bốn mươi sau nhà thờ đã xuống cấp trầm trọng!

Nhà thờ Giáo xứ Buôn Hô trước khi xây lại

Nhà thờ Giáo xứ Buôn Hô sau khi xây lại

Năm 2000, Giáo xứ Buôn Hô có ý định xây lại nhà thờ, Được sự điều động của cha sở Phêrô Trương Văn Khoa, HĐGX và bà con giáo dân đã họp và lập một ban “vận động xây nhà thờ mới”. Với sự đóng góp của bà con giáo dân trong tám năm ròng rã tích lũy và nhờ sự giúp đỡ của các ân nhân trong và ngoài nước, đến ngày 06. 5. 2008 giáo xứ mới bắt đầu khởi công xây dựng. Ngày 24.7. 2008, Đức Giám quản Phaolô Nguyễn Văn Hòa dâng thánh lễ đặt viên đá đầu tiên. Sau hai năm thi công với sự đoàn kết nhất trí của bà con giáo dân, Giáo xứ Buôn Hồ đã có một ngôi thánh đường theo kiểu gô-tích uy nghi, bề thế – diện tích khoảng 1.260 mét vuông với hai tháp chuông cao vút giữa bầu trời trong xanh, ngôi thánh đường được đánh giá vào bậc nhất 5 tỉnh Tây nguyên.

Từ khi thành lập, Giáo xứ Buôn Hồ đã trải qua các đời các cha quản xứ : FX. Nguyễn Đức Hạnh, Giuse Phạm Minh Đức, Giuse Nguyễn Văn Niệm, FX. Nguyễn Kim Long và từ năm 1994 cha Phê rô Trương Văn Khoa được bổ nhiệm làm quản xứ đến nay…

Ở cực Bắc của Giáo phận Banmêthuột, Giáo xứ Buôn Hô có 12 giáo họ, (8 giáo họ có nhà thờ) trải dài trên 80 km theo trục quốc lộ 14, gồm các sắc tộc Êđê, Jrai, Bana mới theo đạo…và sau năm 1975 một số người gốc Vinh, Bùi Chu, Phát Diệm, Thái Bình cũng đến đây lập nghiệp, nên số giáo dân hiện nay gần 20.000 người. Địa bàn rộng, giáo dân đông, Cha sở và ba cha phó Phê rô Nguyễn Đức Tuyên, Giuse Nguyễn Hoàng Sơn, Giuse Nguyễn Văn Quỳnh đã không ngại gian khổ ngày đêm , mưa nắng để đến từng thôn buôn làm công việc mục vụ, chăm sóc đời sống tinh thần bà con giáo dân. Giáo xứ được 5 cộng đoàn nữ tu cộng tác trong việc dạy giáo lý và công tác phục vụ việc bác ái xã hội.

Cuộc hành trình Đức tin 50 năm của Giáo xứ Buôn Hô đầy cam go nay đánh dấu bằng ngôi thánh đường mới to, đẹp làm nên một nét rất đặc thù của xứ đạo giữa núi rừng Tây nguyên, Ngôi thánh đường mới là biểu tượng của một cộng đoàn Đức tin sống động, nhờ sự hiệp nhất yêu thương xứ đạo Buôn Hô càng ngày càng phát triển…

1. Ngày thành lập Giáo xứ: Năm 1960.

– Ngày xây dựng nhà Thờ đầu tiên: Năm 1965 chiến tranh bắt đầu bùng nổ, bà con Giáo dân ở các Dinh điền xa dồn về Trung tâm Quận Buôn Hô để lánh nạn.
Nhà thờ Giáo xứ Đạt hiếu được Cha Fx. Nguyễn Đức Hạnh đưa về làm tạm cho Giáo xứ Buôn Hô, vật liệu bằng ván gỗ mái lợp tôn có diện tích 100 m2.
– Bổn mạng Giáo xứ: Dịp thành lập Giáo phận Ban Mê Thuột 22-6-1967, Đức Cha Phê rô Nguyễn Huy Mai là Giám mục Tiên khởi. Giáo xứ Buôn hô nhận Thánh Giuse làm Bổn mạng Giáo xứ.
– Ngày kính: ngày 19 tháng 03 hằng năm.

2. Số giáo dân lúc thành lập:

Vào những năm 1958 đến 1960, Chính phủ Ngô Đình Diệm di dời một số đồng bào các tỉnh Miền Trung, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình định thuộc Giáo Phận Qui nhơn, đến Quận Buôn Hô, tỉnh Đắc Lắc để thành lập các dinh điền:
– Dinh điền Đạt Hiếu gốc người Quảng Nam, Quảng Ngãi thuộc Giáo xứ Đạt Hiếu do Cha Fx Nguyễn Đức Hạnh là Quản xứ.
– Dinh điền Huệ An, Chí Thiện gốc Quảng Ngãi thuộc Giáo xứ Huệ An do Cha Phêrô Trần Anh Kim là Quản xứ. (nay là huyện Krông Năng)
– Dinh điền Buôn Hô Cung Kiệm gốc người Bình Định thuộc Giáo họ An Định của Giáo Xứ Vinh Đức do Cha Phêrô Nguyễn Văn Hóa là Quản xứ.
– Và một số ít giáo dân từ các nơi về. Tập hợp lại thành Giáo xứ Buôn Hô vây quanh quận Buôn Hô.
– Số giáo dân ban đầu khi thành lập khoảng 1.500 giáo dân.

3. Linh mục sáng lập giáo xứ:

– Cha FX Nguyễn Đức Hạnh là Quản xứ Tiên khởi đến năm 1966.
– Tháng 8-1966 đến 25-5-1972 Cha Giuse Phạm Minh Đức, Quản xứ Giáo xứ Buôn Hô.
– 25-5-1972 đến 1975 Cha Giuse Nguyễn Văn Niệm là Quản xứ.
– 1975 đến 29-08-1981 Cha Fx. Nguyễn Kim Long là Quản xứ.
– Cha Giuse Phạm Minh Đức, Quản xứ lần 2 từ 1981 đến 04-10-1994, qua đời tại Tòa Giám mục.
– 15-12-1993 Cha Phêrô Trương Văn Khoa được Bề trên cử về làm Phó xứ Buôn Hô.
Tháng 10 – 1994 Cha Phêrô Trương Văn Khoa chính thức Quản xứ Giáo xứ Buôn Hô đến 01/2015.

Sau 21 năm Quản xứ với biết bao đóng góp, xây dựng cho giáo xứ đầu năm 2015 cha Phêrô Trương Văn khoa nhận bài sai của Đức Giám Mục đi nhận nhiệm sở mới tại giáo xứ Thánh Linh – Giáo hạt Mẫu Tâm.

Kể từ khi nghe tin Cha quản xứ Phêrô Trương Văn Khoa sắp chuyển đi nhận nhiệm sở mới, bà con giáo dân trong Giáo xứ không khỏi bồn chồn lo lắng.

Thế rồi, Trong Thánh lễ sáng ngày 18.01.2015, Chúa nhật thứ hai mùa thường niên, Cha đã nói lời giã từ với HĐGX, các ban ngành, đoàn thể, cùng tất cả bà con giáo dân. Ngài xin mọi người bỏ qua những việc ngài đã làm cho ai đó không vừa lòng trong hơn 21 năm ngài phục vụ tại Giáo xứ. Lời nói của ngài, nghe sao bùi ngùi, lưu luyến…

Quả thực, đối với tâm lòng của người giáo dân trong các Giáo xứ nói chung và riêng Giáo xứ Buôn Hô nói riêng, khi Cha Sở của họ đang đương nhiệm, thì họ còn hờn trách, than vãn. Đến khi biết Cha Sở sẽ chuyển đi nơi khác, bỗng dưng lại thèm được nghe những lời giáo huấn của ngài, nhớ da diết cái dáng thân quen của ngài.

21 năm là một quãng đường khá dài đủ để cho con người trưởng thành. 21 năm phục vụ của Cha Phêrô là quãng đời đẹp nhất Cha đã gắn bó với Giáo xứ Buôn Hô, Giáo xứ xa nhất của Giáo phận Ban Mê Thuột (về hướng Đông). Tại đây ngài đã gieo vãi hạt giống Tin mừng cho bà con lương dân, xây dựng các cơ sở vật chất để có nơi cho bà con giáo dân sống đạo. Ngoài sáu  ngôi thánh đường đã hoàn thành, còn có nhà thờ giáo họ Pơng Drang đang xây dựng dở dang. Cánh đồng truyền giáo thật bao la rộng lớn, nhưng nhờ có các Cha quản nhiệm, các dòng tu và cộng đoàn giáo dân cùng cộng tác chăm sóc đang ngày càng tươi tốt.

Cuối năm 2016 cha xin phép ĐGM Vinh Sơn Nguyễn Văn Bản sang Mỹ để chữa bệnh vì cha bị vảy nến, cao huyết áp và cả bệnh tim.

Ngày 02/01/2017 sau khi dâng thánh lễ tại nhà thờ Đức Mẹ La Vang tại Giáo Xứ La Vang, USA trên đường về nhà chiếc xe chở ngài do một giáo dân cầm lái bị tai nạn va chạm với một xe khác, ngài được chúa gọi về ngay sau đó.

Linh Mục Phêrô Trương Văn Khoa
Sinh ngày 03 tháng 11 năm 1957 tại Giáo họ Thanh Lâm, Giáo xứ Vinh An, Ban Mê Thuột
(nay thuộc huyện Đăk Mil, tỉnh Đăk Nông):

• Học Tiểu Chủng Viện Phaolô Lê Bảo Tịnh, Ban Mê Thuột
• Học Đại Chủng Viện Sao Biển, Nha Trang
• Thụ phong Linh mục ngày 03 tháng 12 năm 1993, tại Nhà Thờ Chính Tòa Ban Mê Thuột
• Đã phục vụ: 1993 – 1994: Phó xứ Buôn Hô
• 1994 – 2015: Quản xứ Buôn Hô
• 2015 – đến 01/2017 : Quản xứ Thánh Linh

Đã được đưa về an nghỉ trong Chúa lúc ngày 02/1/2017 tại Westminster, Hoa Kỳ.
Hưởng thọ 60 tuổi – 24 năm Linh Mục

Linh cửu Cha Phêrô Trương Văn Khoa được đưa về Việt Nam, dâng thánh lễ an táng tại Giáo xứ Thánh Linh, yên vị tại nghĩa trang Đất Thánh Giáo Xứ Thánh Linh – Giáo Phận Ban Mê Thuột ngày 20/01/2017.

Từ tháng 1/2015 đến nay cha Giuse Vũ Ngọc Toàn là Quản xứ

* Linh mục phó xứ qua các thời kỳ:

Ngày 15/12/1993 đến tháng 10/1994, Cha Phêrô Trương Văn Khoa.

Ngày 24/08/1995 đến 04/07/1999, Cha Giuse Trần Văn Roãn.

Ngày 24/11/2001 đến tháng 9/2006, Cha Giuse Nguyễn Đình Chung.

Ngày 03/09/2005 đến tháng 02/2007, Cha Giuse Bùi Văn Trường.

Ngày 13/12/2005 đến 2016, Cha Giuse Nguyễn Hoàng Sơn.

Ngày 14/08/2007 đến 2014, Cha Phêrô Nguyễn Đức Tuyên.

Từ 2014 đến nay cha Phêrô Nguyễn Trọng Hiếu SVD là phó xứ

4. Nhà thờ Giáo xứ được xây dựng:

Lễ Phục sinh năm 1970 Đức Cha Phêrô Nguyễn Huy Mai, Giám mục Giáo phận Banmêthuột về đặt viên đá đầu tiên, sau hơn một năm nhờ công đức của bà con giáo dân, ngôi Nhà thờ bằng những vật liệu của thời chiến tranh được hoàn thành vào ngày 21-11-1971. Đây là công lao Cha Giuse Phạm Minh Đức trong thời kỳ này.
Hiện nay, Giáo Xứ đang thi công xây dựng ngôi Thánh đường mới. Lễ khởi công ngày 06/05/2008 và lễ đặt viên đá đầu tiên được Đức giám mục Giám quản định ngày 24/07/2008.
– Số giáo dân tính đến ngày 31/12/2007, 15.338 giáo dân. Trong đó, người Kinh 13.499 người, số giáo dân sắc tộc bản địa là: 1.839 giáo dân. (Êđê: 814 người. Jrai: 931 người. Bana: 94 người)
– Giáo dân Giáo xứ Buôn Hô chất phát có đủ mọi thành phần xã hội và đa dạng từ các Giáo phận nhập cư tới sinh sống và làm việc, nhất là từ năm 1957 tới nay…
– Đa số sống bằng nghề nông nghiệp (trồng cây cà phê).
– Một số ít buôn bán và ngành nghề khác như dịch vụ, công chức v.v…
– Kinh tế tương đối đủ ăn.
– Hộ nghèo đói tỷ lệ 10 %.

5. Cộng đoàn Tu sĩ phục vụ Giáo xứ:

– Dòng Chúa Cứu Thế chính thức đến giáo xứ năm 2005 gồm một linh mục phó xứ và một thầy, phụ trách phục vụ ở giáo họ Ea H’leo.
– Cộng đoàn Nữ vương hòa bình đến giáo xứ năm 12/03/1993
– Cộng đoàn nữ tu Chúa quan phòng đến giáo xứ năm 2005
– Cộng đoàn nữ tu bác ái, Giáo phận Vinh đến giáo xứ năm 1/2007
– Cộng đoàn nữ tu mến Thánh giá Phan thiết đến giáo xứ năm 7/2007.
– Công tác mục vụ – truyền giáo: giữ trẻ và giúp giáo lý cho giáo xứ, giáo họ.

6. Các giáo họ Giáo xứ Buôn Hồ:

1. Giáo Họ An Lạc, Thị trấn Buôn Hô, 190 hộ, 693 giáo dân

2. Giáo Họ Thiện an I, Thị trấn Buôn Hô, 183 hộ, 979 giáo dân

3. Giáo Họ Thiện an II, Thị trấn Buôn Hô, 142 hộ, 686 giáo dân

4. Giáo Họ Đức Hà, Đoàn Kết Krông Buk, 118 hộ, 605 giáo dân

5. Giáo Họ Cung Kiệm, Đoàn Kết Krông Buk, 91 hộ, 558 giáo dân

6. Giáo Họ Đạt Hiếu, Pơng Drang, Krông Buk, 110 hộ, 533 giáo dân

7. Giáo Họ Pơng Drang, Pơng Drang, Krông Buk, 205 hộ, 1.018 giáo dân

8. Giáo Họ Tân Lập, Ea Ngai, Krông Buk, 84 hộ, 356 giáo dân

9. Giáo Họ Vinh Hà, Cư Kpo, Krông Buk, 398 hộ, 2.243 giáo dân ( lên giáo xứ 12/2018)

10. Giáo Họ Ea H’ Leo, Huyện Ea H’ Leo, 1.369 hộ, 5.798 giáo dân (Lên Giáo Xứ Từ 2016)

11. Giáo Họ Gioan Baotixita, EaDrông, Krông Buk, ( sắc tộc) 470 hộ, 1.849 giáo dân

Tổng cộng 3.360 hộ, 15.338 giáo dân

Những giáo họ có nhà Thờ, nhà Nguyện:

01. Đức Hà, Đoàn Kết Krông Buk, 118 hộ

02. Cung Kiệm, Đoàn Kết Krông Buk, 91 hộ

03. Đạt Hiếu, Pơng Drang, Krông Buk, 110 hộ

04. Pơng Drang, Pơng Drang, Krông Buk, 205 hộ (Giáo họ biệt lập)

05. Tân Lập, Ea Ngai, Krông Buk, 84 hộ

06. Vinh Hà, Cư Kpo, Krông Buk, 398 hộ (Giáo họ biệt lập) nay là giáo xứ Vinh hà

07. Ea H’ Leo, Huyện Ea H’ Leo, 1.369 hộ (Giáo họ biệt lập) nay là giáo xứ Eahleo

7. Các đoàn thể trong giáo xứ:

– Huynh Đoàn giáo dân Đa Minh.
– Hội Legio Mariae.
– Hội Các bà mẹ công giáo.
– Thiếu nhi.
– Gia đình trẻ.
– Gia đình phạt tạ Thánh Tâm.

8. Cơ sở Văn hoá – Xã hội:

– Một trường Mầm non ở trong khuôn viên giáo xứ, 3 lớp học có120 học sinh và 2 lớp ở Giáo họ Vinh Hà do quí Soeurs phụ trách.

9. Bác ái và Từ thiện.

A. Quỹ Học bổng.
I/ Từ niên khoá 2003 thực hiện đến nay 06/ 2008
1/- Niên khoá 2003-2004: Cấp cho 168 học sinh các cấp với kinh phí 78.300.000 đồng
2/- Niên khoá 2004-2005: Cấp cho 152 học sinh trong và ngoài Giáo xứ, cùng giúp Chủng sinh của Giáo phận tổng số là: 111.200.000 đồng.
3/- Niên khoá 2005-2006 Cấp cho 115 học sinh.
Mua vở cấp thưởng cho 176 học sinh trong Giáo xứ có thành tích cao trong học tập: 200.000đ
Cấp cho 10 học sinh cộng đồng Phú Lễ – Tân hội: 5.000.000đ
Với kinh phí: 82.700.000 đồng
4/- Niên khóa 2006-2007 cấp cho 137 học sinh, sinh viên trong và ngoài Giáo xứ;
Với kinh phí: 115.200.000 đồng
5/- Niên khoá 2007-2008 cấp cho 82 học sinh, sinh viên với kinh phí: 113.139.000 đồng

II/- Kết quả 5 năm thực hiện: 654 lượt học sinh – sinh viên = 500.539.000 đồng
(Năm trăm triệu năm trăm ba mươi chín ngàn đồng)
B. Từ Thiện.
– Giáo xứ có một tủ thuốc, cấp phát miễn phí cho người nghèo.
– Thường xuyên giúp ăn sáng cho anh em Dân tộc trước lễ Chúa nhật.
– Hỗ trợ trên 10 chiếc xe lăn cho người tàn tật.
– Ủng hộ người nghèo và thiên tai hằng năm quy tiền mặt trên 30 triệu gồm mùng màn, chăn chiếu, quần áo và một số vật dụng khác.

Buôn Hô, ngày 12 tháng 06 năm 2008
Giáo phận Ban Mê Thuột
Giáo xứ Buôn Hô
Tel: 0500 871 585
0500 872 395

PHẦN BỔ SUNG:

– Tháng 1/2015: Cha Giuse Vũ Ngọc Toàn, quản xứ

– Giáo họ biệt lập: Vinh Hà, Pơng Đrang

– Số giáo dân: 16.115 nhân danh.